Bir devlet organının işlem eylem ya da ihmali nedeniyle temel hak ve özgürlükleri ihlal edilen bireylerin, ülke içinde diğer tüm hak arama yollarını tükettikten sonra başvurulabilecek bir hak arama yoludur
Bu hak arama yolu istisnai bir yoldur. Yani diğer mahkeme kararlarının her yönden incelene bileceği bir TEMYİZ yolu değildir ve her durumda başvuru yapılamaz. Sadece anayasada işaret edilen haklardan birinin ihlal edildi iddiasıyla bireysel bireysel başvuru ya konu olabilir.
Temel Hak Ve Özgürlükler Nelerdir
Yaşama Hakkı
İşkence ve kötü muamele yasağı
Zorla çalıştırma yasağı
Hak arama hürriyeti
Suç ve cezaların kanuniliği
Özel hayata aile hayatına, konut ve haberleşme ye saygı
Düşünce, din ve vicdan hürriyeti
Düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti
Toplantı ve örgütlenme hürriyeti
Mülkiyet hakkı vb.
Yasama işlemleri(kanun, içtüzük vb) ile idarenin düzenleyici işlemleri(tüzük,yönetmelik vb)doğrudan bireysel başvuruya konu olamaz.
Anayasada güvence altına alınmış olan temel hak ve özgürlüklerden ,Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kapsamındaki herhangi birinin ihlal edildiğini iddia eden herkes bireysel başvuru hakkına sahip tir.
“Herkes ”başvuru yapabilir, dolayısıyla başvuran kişilerin T.C.vatandaşı olması önemli değildir.Ancak sadece Türk vatandaşlarını sahip olduğu “seçme ve seçilme hakkı gibi konularda yabancılar başvuruda bulunamazlar.
Özel hukuk ve tüzel kişiler (dernekler, vakıflar, vb)”örgütlenme hürriyeti” veya ”hak arama hürriyeti “ gibi sadece tüzel kişiliğe ait haklarının ihlal edildiği gerekçesiyle bireysel başvuruda bulunabilirler.
Kamu tüzel kişileri(devlet kuruluşları,belediyeler vb) bireysel başvuruda bulunamazlar.
Anayasa mahkemesine bireysel başvuru “Bireysel başvuru formu “doldurarak yapılır. Yâda aynı formata uygun istenilen bütün bilgilerin olduğu bir dilekçeyle de başvuru yapılabilir.
Başvuru formu iyi okunmalı ve tüm istenilen bilgiler tam olarak doldurulmalıdır. Ve başvurucu tarafından imza edilmelidir.
Başvurucunu avukatı veya kanuni bir temsilcisi varsa başvurular bu kişiler tarafından imzalanmalıdır.
Başvuru Formu Nereden Temin Edilir
Başvuru formu ve başvuruyla ilgili temel bilgiler Anayasa Mahkemesinin web sitesinde(www.anayasa.gov.tr.) temin edilebiliri.
Bunun dışında gerekli belgeler adliyelerden, Türkiye Cumhuriyeti Yurtdışı temsilciliklerinden ve cezaevi yönetimlerinden temin edilebilir.
Başvuru Nereye Yapılır
Bireysel başvuru yapılacak kişiler Anayasa Mahkemesine şahsen gelerek yada diğer mahkemeler aracılığıyla başvuru yapılabilir.
Yurt dışında olanlar T.C. yurtdışı temsilciliklerinden başvuru yapabilirler.
Mektup, fax, elektronik ortamda başvuru kabul edilmemektedir.
Başvuru Ne Zaman Yapılır
Bireysel başvuru diğer (idari ve yargısal)hak arama yolları tamamlanıp karar başvuran kişiye tebliğ edildikten (eğer iç hukuk yolları yoksa ihlal öğrenildikten)sonra 30 gün içinde yapılmalıdır. Bu süre çok önemli ve bağlayıcıdır bu sürenin sonunda yapılan başvurular inceleme yapılmadan ret edilir.
Anayasa Mahkemesi 23 Eylül 2012 tarihinden sonra kesinleşen işlem ve kararlar aleyhine yapılacak bireysel başvuruları inceleyecektir. Bu tarihten önce kesinleşen kararlara ait başvurular değerlendirmeye alınmaz.
Avukat Tutmak Zorunda mıyım
Bireysel başvurunun bir avukat aracılığıyla yapılması zorunlu değildir. Ancak başvuru bir avukat veya kanuni temsilci aracılıyla yapılıyorsa, buna ilişkin vekâletname veya yetki belgesini başvuruya eklemesi şarttır.
Ücret Ödenir mi
Harç ücreti ödemek gerekecektir. Başvuru harcı Maliye veznelerine yatırılır. Harç miktarı Harçlar kanununa bağlı tarife ile her yıl yeniden belirlenir.
Başvuran kişi harcı ödeyemeyecek durumda ise başvurusu ile birlikte adli yardım talebinde bulunabilir.
Adli yardım istediğine dair bir yazı ile resmi durumlardan alınacak fakirlik belgesinin başvuruya eklenmesi gerekmektedir. Talebin uygun olup olmadığına Anayasa Mahkemesinin ilgili birimleri karar verir.
0 Yorum